Criminelen zijn in staat om onschuldige burgers te betrekken bij hun criminele praktijken. Ondermijning heet dat, wanneer de onderwereld en bovenwereld met elkaar verweven raken. Gaby de Ruiter, themaspecialist Ondermijning bij Platform Veilig Ondernemen, besprak in NPO Radio 1-programma Vroeg! wat de signalen zijn van ondermijning en hoe PVO samen met partners en ondernemers de strijd aangaat met deze vorm van criminaliteit.
Kwetsbare ondernemers
“Dan staat er iemand in een driedelig pak op je erf die zegt een schuur van je te willen huren voor een ict-bedrijf of een ander soort onderneming. Later blijkt dat er een drugs worden geproduceerd. Als de criminelen dan in je loods zitten, zorg dan maar eens dat ze weggaan”, vertelt Gaby in het radioprogramma. “Als je er eenmaal in zit, is het heel moeilijk om er weer uit te komen.” Een veelgebruikte uitspraak is dan ook: Je kan maar één keer ‘nee’ zeggen.
Soms heeft de ‘bovenwereld’ dus niet door dat ze betrokken raakt bij illegale praktijken. Maar de bovenwereld stemt soms ook toe, niet altijd op de hoogte zijnde van de risico’s en de omvang van de criminele activiteiten. Criminelen benaderen namelijk ook kwetsbare ondernemers. Boeren bijvoorbeeld die in financieel zwaar weer zitten en wel wat extra geld kunnen gebruiken, of horecaondernemers die nog altijd opkrabbelen van de maatregelen in de coronapandemie.
De signalen
Omwonenden en ondernemers in de omgeving kunnen signalen opvangen van ondermijning, maar dan dienen ze natuurlijk wel te weten wát die signalen zijn. Daar zet PVO zich voor in, door onder meer het geven van voorlichtingsbijeenkomsten en congressen en doordat ze op bezoek gaan bij ondernemers.
“Is er een afwijkend straatbeeld en heb je een niet pluis gevoel? Doe er dan melding van”, benadrukt Gaby. “Denk daarbij aan afgeplakte ramen, rare geuren, extreem veel camerabeveiliging, dure auto’s op een erf, mensen die op ongebruikelijk tijdstippen komen, huurders die alleen maar contant willen betalen of vaag doen over identiteitsbewijzen. Dit zijn signalen waarbij ondernemers moeten denken hier klopt iets niet.”
Melding maken
Vaak kan je als omwonende of ondernemer niet met zekerheid zeggen dat er sprake is van ondermijning of criminele activiteiten in de omgeving. Immers, de betrokkenen zullen het altijd verborgen proberen te houden. Gaby benadrukt hoe belangrijk het dus is om vermoedens van ondermijning te melden. Dit kan bij de politie, maar ook via Meld Misdaad Anoniem zodat gegevens en de identiteit van de melder verborgen blijven.
Luister de hele uitzending op NPO Radio1
Checklist Wapencontrole in de horeca
Als ondernemer kan je verschillende maatregelen treffen om de kans op een incident in jouw zaak te verkleinen.
Bekijk de checklist!